Günümüzde diz, kalça, omuz protezi  veya omurga cerrahisi olan pek çok kişiyle karşılaşmak mümkün. Yıpranmış eklemlere uygulanan yapay protezler sonrasında hastalar yaşadıkları şiddetli ağrılardan kurtulurken, hareket kabiliyetlerini de yeniden kazanıyorlar. Protez ömrünün 30 yıla uzaması ve ameliyat yöntemlerinin gelişmesi sayesinde daha çok sayıda insan bu yöntemle iyileşmek için başvuruyor. Öyle ki dünyada her yıl 2 milyon 500 bin hasta, protez cerrahisi oluyor. Üstelik nüfusun yaşlanmasıyla birlikte gelecekte bu sayının katlanarak artacağı düşünülüyor. 

Ancak, tüm ameliyatlarda olduğu gibi protez cerrahisinde ortaya çıkabilecek “enfeksiyon riski” uzmanların en dikkat ettiği konular listesinde yer alıyor. Dünya istatistikleri, her 100 hastadan 1-3’ünde enfeksiyona bağlı sorunlar yaşandığını gösteriyor. Enfeksiyon bazen daha uzun tedavi süreci gerektiriyor, bazen de protezlerin işlev kaybına yol açıyor. Hal böyle olunca, ortopedi ve enfeksiyon uzmanları, protez cerrahisinde enfeksiyon risklerini bertaraf edecek yeni yöntemler üzerine çalışıyorlar. İşte bu konuda uluslararası bir toplantı da İstanbul’da gerçekleşti. Acıbadem Üniversitesi Uluslararası Eklem Merkezi (IJC) ev sahipliğinde gerçekleştirilen “3’üncü Uluslararası Ortopedik Enfeksiyonlar Konsensüs (uzlaşma)  Toplantısı” için tüm dünyadan protez cerrahisi ve enfeksiyon hastalıklarında uzman olan 1200 hekim, İstanbul’da bir araya geldiler. Ameliyathane kapısının açılma sayısından, ameliyat sırasında kullanılan cerrahi eldiven sayısına kadar enfeksiyon riskini düşürecek yöntemler tartışıldı. Ayrıca; “Covid-19 enfeksiyonu geçirmiş hastalarda protez ameliyatı sonrası enfeksiyon riski, hastanın mikrobiyatasının ya da genetik özelliklerinin enfeksiyon üzerinde etkisi olup olmadığı, ameliyat sonrası kullanılan antibiyotiklerin kullanım saatine kadar birçok soru yanıt buldu.

“Enfeksiyonları önlemek amacıyla yeni bir yol haritası oluşturuldu”

3 gün süren konsensüs toplantısının mentörlüğünü; ortopedik cerrahi konusunda 700’ü aşkın bilimsel makalesi bulunan Acıbadem Üniversitesi Uluslararası Eklem Merkezi’nden (IJC), Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Javad Parvizi yaptı.  Protez cerrahisi alanında dünyanın en önemli ortopedistlerinden olan Prof. Dr. Javad Parvizi, protez cerrahisinde enfeksiyonların önlenmesi konusunda yeni bir yol haritası oluşturmak için 1200 uzmanla bir araya geldiklerini söyledi. Prof. Dr. Javad Parvizi, bilimsel sunum sonuçlarının başta ABD ve Avrupa olmak üzere tüm dünyanın önde gelen sağlık kuruluşlarında görev yapan ve toplantıya katılan tüm hekimlerin bilimsel tartışmasına açıldığını dile getirerek, şunları söyledi: “Ele alınan her bir sorunun güncel literatürdeki bilimsel çözüm önerileri bir yılın üzerindeki bir dönemde tartışılıyor ve konsensüs toplantısında bir karara varılıyor. Alınan kararların enfeksiyon riskini minimuma indirerek protez cerrahisinde başarıyı artıracağına ve böylece hastanın yaşam kalitesini ve tedaviden memnuniyetini yükselteceğine inanıyoruz.” 

Uzmanlar yaklaşık 400 soruyu tartıştı!

İlk ikisi Amerika’da yapılan toplantının üçüncüsünü Türkiye’ye taşıdıklarını belirten Prof. Dr. Javad Parvizi; “Bu toplantı sayesinde katılımcılar, hem bilimsel konularda birçok karar verdiler hem de İstanbul ile tanıştılar” diyerek sözlerini şöyle sürdürdü; “İstanbul’da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Konsensüs toplantısı, çok önemli bir toplantıydı. Ortopedik enfeksiyonlarla ilgili önlem almaktan tanı ve tedavi yöntemlerine kadar her konuyu içerdi. Çok önemli bilimsel gelişmeler, veriler, araştırma sonuçları paylaşıldı. Bundan önceki iki toplantımızı Philadelphia’da gerçekleştirdik, üçüncüsü ise bu yıl ilk defa ABD dışında bir ülkede, Türkiye’de, İstanbul’da düzenlendi. Çok başarılı bir toplantı oldu. Konsensüs toplantısında ‘Enfeksiyonun önlenmesi, tanı konulma kriterleri ve güncel tedaviler’ olmak üzere, üç ana başlık üzerinden, yaklaşık 400 sorunun yanıtı verilmiş oldu. Sonuçları, bilimsel bir referans kaynağı olarak tüm uzmanların yararlanabileceği şekilde dijital ortamda yayınlanacak.”

Bu hastalarda enfeksiyon riski 2-3 kat artıyor! 

Konsensüs toplantısına katılan ve çeşitli konularda bilgi veren uzmanlar, “enfeksiyon gelişme riski yüksek olduğu için protez ameliyatı yapılmaması gereken hastalar kimlerdir?” sorusuna da açıklık getirdiler. IJC’den Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Remzi Tözün, kontrol edilemeyen diyabet hastalığı ile günde bir paketten fazla sigara kullanımında hastaların mümkünse ameliyat edilmemesi gerektiğini vurgularken, “Zira cerrahi sonrası enfeksiyon riski yüzde 1-2 iken bu kişilerde risk yüzde 4-5’lere çıkmaktadır. Bir başka deyişle, risk 2-3 kat artmaktadır. Diyabet hastalığı kontrol edilebilir noktaya ulaştığında ve sigara kullanımı bırakıldığında ise risk kabul edilebilir seviyeye düşmektedir” dedi. 

Protezlerin ömrü 30 yıla uzadı! 

Protez cerrahisinde günümüzde oldukça başarılı sonuçlar alındığına dikkat çeken Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Remzi Tözün, “Uygun hastada, uygun şartlarda, uygun ortamlarda ve deneyimli ekipler tarafından yapılan cerrahilerde başarı oranı çok yüksektir ve bu yüzden hastalar ameliyat sonuçlarından memnun kalırlar. Protez cerrahileri hastalara hareket özgürlüğü, ağrısız bir yaşam ve bu etkenlere bağlı olarak artan yaşam kalitesi sağlar. Hastalar artık başkalarına muhtaç olmaktan kurtulur ve eski sosyal aktivitelerine dönerler” diye konuştu.  Günümüzde, gelişen teknikler ve yaklaşımlar sayesinde protezlerin vücuda olması gerektiği şekilde yerleştirildiğini belirten Prof. Dr. Remzi Tözün, “Ayrıca ameliyat sonrasında ağrı ve kanama riski minimum seviyeye düşerken, hastalarda daha hızlı iyileşme görülüyor” dedi.

“Adını bile yeni duyduğumuz mikroorganizmalar var!” 

IJC’den Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Tuncay, konsensüs toplantısında, enfeksiyon hastalıklarının günümüzde tüm dünyanın önemli bir sorunu olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi: “Günümüzde birçok hastalığın tedavisinde önemli gelişmeler sağlansa da hastalığa yol açan bazı enfeksiyon etkenleri gizemini hala korumaktadır. Protez enfeksiyonlarında sıklıkla izole edilen bildiğimiz bakterilerin yanı sıra şimdi adını bile bilmediğimiz yeni mikroorganizmalarla enfeksiyonlar görülmeye başlandı” dedi. 

“Her 100 hastadan 1-3’ünde enfeksiyon oluşuyor” 

Günümüzde ameliyat sonrasında tüm önlemlere rağmen ortalama her 100 hastadan bir ya da üçünde enfeksiyon geliştiğine dikkat çeken Prof. Dr. İbrahim Tuncay, “Tüm dünyada yılda 2 milyon 500 bin kişiye protez ameliyatı yapılmaktadır, bu rakamlar bize yılda en az 25-30 bini aşkın hastanın enfekte olduğunu göstermektedir” dedi. Bu oranı düşürmek için bilim dünyasının önemli çalışmalar yaptığını belirten Prof. Dr. İbrahim Tuncay, enfeksiyon gelişiminin hastanın kronik hastalıkları, hastane ortamı gibi pek çok faktöre bağlı olduğuna dikkat çekerek, “Hastanın ameliyat öncesi iyi değerlendirilmesi ve hastanedeki enfeksiyon kontrol önlemlerinin doğru uygulanması gibi faktörler çok önemli” dedi. 

En büyük risklerden biri bilinçsiz antibiyotik kullanımı!

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. İbrahim Tuncay, protez cerrahileri sonrasında bilinçsiz antibiyotik kullanımının enfeksiyon gelişiminde en büyük risk faktörlerinden biri olduğuna işaret etti. “Dolayısıyla ameliyattan sonra, tıbbi gerekçe olmaksızın, her hastaya antibiyotik verilmesi kesinlikle bilimsel bir yaklaşım değildir” uyarısında bulunan Prof. Dr. İbrahim Tuncay, konuşmasına şöyle devam etti: “Bunun iki sebebi var; birincisi hastada hafif bir enfeksiyon varsa, antibiyotik nedeniyle baskılandığı için fark edilmez. Ardından enfeksiyon antibiyotiğe direnç kazanır ve yönetemeyeceğimiz kadar güçlü bir enfeksiyon olarak karşımıza çıkar. İkinci sebebi ise gereksiz antibiyotik kullanımı, uzun dönemde toplumda ciddi bir antibiyotik direncine yol açabilir.”  

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı